Artykuł pochodzi z: Budujemy Dom 05/2006

Przewaga wagi lekkiej

Miejsca połączeń płyt trzeba wyrównać fot. Nowa Dolina Nidy) Stalowy stelaż wykonuje się z wyspecjalizowanych profili (fot. Metpol)Lekkie ścianki szkieletowe znakomicie sprawdzają się na użytkowych poddaszach. Nie obciążają zanadto stropu i spełnią wszystkie wymagania użytkowe. Ściankę można łatwo rozebrać i ustawić w innym miejscu, zmieniając podział przestrzeni stosownie do potrzeb. Przyjęło się uważać, że ściany szkieletowe nie...
Miejsca połączeń płyt trzeba wyrównać fot. Nowa Dolina Nidy)
Stalowy stelaż wykonuje się z wyspecjalizowanych profili (fot. Metpol)

Lekkie ścianki szkieletowe znakomicie sprawdzają się na użytkowych poddaszach. Nie obciążają zanadto stropu i spełnią wszystkie wymagania użytkowe. Ściankę można łatwo rozebrać i ustawić w innym miejscu, zmieniając podział przestrzeni stosownie do potrzeb.

Przyjęło się uważać, że ściany szkieletowe nie wytrzymują dużego obciążenia. Jest więc problem z powieszeniem cięższych przedmiotów, szafek czy umywalek. Tak jest rzeczywiście w przypadku płyt gipsowo-kartonowych. Mogą na nich zawisnąć tylko przedmioty o wadze do 30 kg. Wszystkie cięższe wymagają uprzedniego wzmocnienia, konstrukcji. Jednak na płytach gipsowo-włóknowych bez dodatkowego wzmocnienia można zawiesić przedmioty o wadze do 100 kg, a przy poszyciu podwójnym nawet do 120 kg.

 

Lekkie ścianki działowe mogą też wnieść do wnętrza światło i kolor. Jak to możliwe? Wystarczy wybudować ściankę lub jej fragment ze szklanych pustaków. Je także można wznosić w systemie suchej zabudowy.

 

Płyty na szkielecie

 

Systemy suchej zabudowy mają wiele zalet. Typowa ścianka działowa grubości 10 cm i standardowej wysokości 260 cm, obustronnie pokryta płytą gipsowo-kartonową lub gipsowo-włóknową, wypełniona wełną mineralną, waży zaledwie 20-25 kg/m2. Z podwójnie ułożonymi płytami porównywalna jest do ściany murowanej, np. pod względem właściwości akustycznych i ogniochronnych. Tamta jednak waży aż 40-60 kg/m2.

 

Konstrukcja ścianek szkieletowych jest prosta. Składają się z rusztu, do którego z obu stron mocuje się okładzinę. Przestrzeń pomiędzy płytami okładziny warto wypełnić wełną mineralną, aby ścianka tłumiła dźwięki.

 

Jak powstaje ścianka

 

Najpierw jest stelaż. Do stropu oraz podłogi przytwierdza się stalowe profile o symbolu UW (w kształcie litery U) i umieszcza w nich pionowe profile CW (kształt litery C). Następnie, między profilami pionowymi układa się izolację akustyczną z wełny mineralnej. Do tak powstałego szkieletu przykręca się z obu stron płyty gipsowo-kartonowe lub gipsowo-włóknowe. W zależności od szerokości profili ściany mają najczęściej grubość od 7 do 12,5 cm. Zwiększa się ona, jeśli zastosuje się poszycie z płyt grubszych lub ułoży je podwójnie. Stalowy ruszt mocuje się do ścian nierdzewnymi wkrętami. Łebki wkrętów przytwierdzających płyty do rusztu oraz miejsca łączenia płyt zaszpachlowuje się specjalną masą gipsową. Żeby połączenie było bardziej równe, można je dodatkowo zakleić specjalną taśmą uszczelniającą.

 

Kręgosłup ścianki

 

W systemach suchej zabudowy ruszt jest z drewna lub stali.

 

Ruszt drewniany znajduje zastosowanie przede wszystkim w domach szkieletowych oraz z bali. Składają się na niego czterostronnie strugane listwy o przekroju 38x76 lub 100 mm, ewentualnie 50x100 mm.

 

Ruszt stalowy, z profili ocynkowanych ogniowo, ma znacznie szersze zastosowanie. Na poziome części stelaża są przeznaczone profile UW, natomiast na słupki profile CW 2. Otwór na drzwi powinien być obramowany wzmacnianymi profilami ościeżnicowymi UA. Zakańcza się nimi także wolne krawędzie ścian.

 

Wszystkie profile dostępne są w szerokościach 75 i 100 mm.

Wełna mineralna umieszczona wewnątrz ścianki dobrze tłumi dźwięki (fot. Xella – Fels Werke)
Ścianki ze szklanych pustaków "grają" światłem (fot. Vitrosilicon)

Wrzuć na ruszt... płyty

 

W systemach suchej zabudowy do rusztu montuje się z obu stron płyty gipsowo-kartonowe lub gipsowo-włóknowe.

 

Płyty gipsowo-kartonowe, dzięki warstwowej budowie (gipsowy rdzeń obustronnie oklejony kartonem) są stosunkowo lekkie i sztywne, choć niektóre ich rodzaje można wyginać. Mają gładką powierzchnię, która jest znakomitym podłożem do malowania, tapetowania i przyklejania płytek ceramicznych.
,br> Uwaga! Przed malowaniem i tapetowaniem wymagają gruntowania. Cecha gipsu polegająca na wchłanianiu nadmiaru wilgoci z pomieszczenia lub jej oddawaniu, gdy powietrze staje się zbyt suche sprawia, że we wnętrzach tworzy się korzystny mikroklimat. Jednak z powodu dużej higroskopijności, standardowe płyty (GKB – w kolorze szarym) można stosować tylko w pomieszczeniach o wilgotności powietrza do 70%. Do kuchni, łazienek, pralni itp. potrzebne są płyty impregnowane (GKBI lub GKFI – zielone) o podwyższonej odporności na wilgoć. Płyty g-k odmiany GKF lub GKFI – wzmacniane włóknem szklanym – skutecznie zabezpieczają konstrukcję podczas pożaru.

 

Najbardziej popularne są płyty grubości 12,5 mm, ale dostępne są również grubości 6,5; 9,5; 15; 18; 25 mm. Standardowa szerokość to 120 cm, zaś wysokość 200, 250, 260 i 300 cm.

 

Do wykonania ścianek zaokrąglonych polecane są płyty elastyczne, które można giąć na sucho. Gdy zaś potrzebna jest większa wytrzymałość poszycia na uderzenia, warto sięgnąć po płyty typu „grubas” (20, 25 mm grubości).

 

Płyty gipsowo-włóknowe są produkowane ze sprasowanej masy gipsowej z dodatkiem włókien celulozy. Nie mają oklein kartonowych i są bardziej wodoodporne, ogniochronne i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Nie wymagają też gruntowania przed malowaniem lub tapetowaniem. Płyty mają grubość 10; 12,5; 15 i 18 mm, typowe wymiary to 120x210 do 300 cm lub 100x150 cm.

 

Tłumiąca wełna

 

We wnętrzu ścianki umieszcza się izolację. Używa się do tego materiałów włóknistych – zwykle mat lub płyt z wełny mineralnej. Najwygodniejsze są półtwarde płyty o grubości min. 5 cm. W przypadku mat istnieje ryzyko ich osiadania pod własnym ciężarem i wpływem drgań konstrukcji.

 

Standardowe wymiary płyt to 50x100 cm i 60x120 cm, natomiast szerokość mat to zwykle 120 cm, a długość dochodzi nawet do 15 m.

 

Pustaki szklane

 

Ścianki działowe z pustaków szklanych najczęściej wykonuje się w celu doświetlenia pomieszczenie nie mającego żadnej ściany zewnętrznej. Jednak coraz częściej wykorzystywane są również jako element wystroju wnętrza. Z pustaków szklanych można wykonywać całe ścianki działowe, jak też rozmaite półścianki. Pustaki mogą być przezroczyste, matowe, bezbarwne lub kolorowe; w zależności od koloru, jego nasycenia i rodzaju szkła przepuszczają od 50 do 80% światła. Nie mają zbyt dobrej izolacyjności termicznej – U=2,34-2,97 W/(m2K), ale całkiem dobrze tłumią hałas (RA1=38-45 dB).

 

Dość istotnym ograniczeniem są niewielkie dopuszczalne wymiary ścianki – ze względu na rozszerzalność termiczną elementów, jej powierzchnia nie powinna przekraczać 12 m2. W systemach suchej zabudowy można konstruować tylko płaszczyzny proste, natomiast atrakcyjne i chętnie stosowane przez architektów ścianki łukowe możliwe są do wykonania tylko metodą tradycyjną (ze zbrojeniem i zaprawą cementową lub klejową).

Sporo jest pustaków bezbarwnych, ale zdobi je faktura (fot. ABH Nomos)

Z łezką...

 

Pustaki szklane produkowane są w dwóch podstawowych rozmiarach 19x19x8 oraz 24x24x8 cm. Oznacza to, że potrzeba 25 lub 16 szt./m2. Oprócz tego mogą być też elementy zarówno mniejsze (np. 11,5x11,5x8 cm), jak i większe (30x30x8 cm) oraz połówkowe i kształtki narożne (o kątach 135°, 60°, 90°). Pustaki szklane oferowane są w bogatej gamie kolorów i o bardzo zróżnicowanej powierzchni. Mogą być gładkie, satynowane, w prążki, kratkę, imitować krople deszczu, falę lub chmurkę. Kolorów jest przynajmniej kilkanaście – głównie odcienie niebieskiego, zielonego, grafitowego, żółtego, czerwonego, beżowego, fioletowego i, oczywiście, bezbarwne. Pustaki szklane mogą być barwione powierzchniowo lub w masie (co naturalnie ma odzwierciedlenie w cenie wyrobu). Uzupełnieniem są listwy imitujące spoiny. Oferta kształtów i kolorów też jest bogata.

 

Ścianka w systemie

 

Ścianki z pustaków szklanych można wznosić bez użycia zaprawy. Dostępne są systemy, wykorzystujące profile z różnych materiałów zamiast stalowego zbrojenia. Ścian nie trzeba spoinować, ponieważ miejsca łączenia szklanych pustaków wykańcza się odpowiednio wyprofilowanymi listwami.

 

Profile z PVC – rama obwodowa jest zbudowana z profili o maksymalnej wysokości 274 cm i szerokości 156 cm, w którą następnie wkleja się pustaki szklane, przekładając je odpowiednio dopasowanymi profilami poziomymi i pionowymi (o wysokości pustaka) – również z PVC. Po 24 godzinach szczeliny w ściance fuguje się lub wypełnia silikonem.

 

Konstrukcja ta nie pozwala na wykonywanie ścianek wolno stojących, gdyż nie jest zbyt stabilna. Przy maksymalnych wymiarach ścianka musi być mocowana do trzech płaszczyzn (np. podłoga-ściana-sufit, ściana-podłoga-ściana). Za to jest łatwa w montażu i może być stosowana w pomieszczeniach mokrych, np. jako ścianka kabiny prysznicowej.

 

Profile aluminiowe – ten system także ma ramę obwodową, tyle że wykonaną z aluminium. Po jej zamontowaniu wkłada się zbrojenie z płaskowników stalowych lub aluminiowych (co drugi pustak). Następnie układa się pustaki szklane, oddzielając je od siebie specjalnymi klipsami z poliamidu, będącymi przekładkami montażowo-dystansowymi. Na koniec wszystkie spoiny wypełnia się silikonem.

 

Tego rodzaju ścianka wymaga zamocowania do dwóch płaszczyzn. Jest wytrzymała i sztywna, na dodatek można w niej montować okna i drzwi. Konstrukcja taka nadaje się m.in. do wydzielenia pomieszczeń mokrych.

 

Profile z iroko – rama obwodowa oraz łączniki poziome i pionowe, zastępujące fugę, robiona jest z listw drewnianych. Do montażu pustaków potrzebne są jeszcze specjalne zaczepy, zaś do łączenia drewnianych listew kątowniki stalowe, które w gotowej ściance są niewidoczne.

 

Taka przegroda może być stosowana w pomieszczeniach nienarażonych na bezpośredni kontakt z wodą, a jej maksymalne wymiary w pionie i poziomie nie mogą przekraczać 3 m.

Anna Grocholska

Pozostałe artykuły

Prezentacje firmowe

Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!