|
| fot. Rheinzink |
Istotne jest też, aby użyte materiały były trwałe. Wtedy dom przez lata będzie wyglądał estetycznie, ponieważ deszcz, śnieg, mróz, słońce, a nawet zanieczyszczenia chemiczne nie zmienią znacząco wyglądu elewacji (dobrej jakości materiały nie ulegną zniszczeniu nawet przez dziesiątki lat).
Dachy – najczęściej są ciemne oraz jednobarwne i są mniej wyeksponowane niż ściany budynku. Wyjątkiem są np. sztandarowe przykłady stylu zakopiańskiego, w którym dachy często pełnią przynajmniej równorzędną rolę co ściany.
Ewentualnie modne dachy wielopołaciowe z dużą liczbą lukarn, okien połaciowych, koszy, załamań, które choćby przez grę światłocienia stają się bardziej wyraziste. Jednak związane jest to ze znacznym skomplikowaniem konstrukcji więźby oraz z trudnością uszczelnienia takiego dachu. Przy tym końcowy efekt nie zawsze jest wart poniesionych nakładów.
Ściany budynków – rzeczywiście zwracają uwagę w pierwszej kolejności. Choćby dlatego, że znajdują się na poziomie wzroku obserwatora i na ogół są jaśniejsze od dachu. Z tego względu warto im poświęcić nieco więcej starań dla zapewnienia atrakcyjnego wyglądu. Oczywiście w zależności od konstrukcji ścian budynków jednorodzinnych w dużym stopniu zależeć będzie ich wykończenie.
Ściany murowane jednowarstwowe
zwykle pokrywa się tradycyjnymi tynkami cementowo-wapiennymi;
Ściany dwuwarstwowe wykonane metodą lekką-mokrą niemal zawsze pokrywa się tynkami cienkowarstwowymi (zgodnie z technologią), a ocieplone metodą lekkąsuchą najczęściej sidingiem winylowym lub deskami (tzw. szalówką);
Ściany trójwarstwowe oczywiście są osłonięte zewnętrznymi ścianami z cegieł wapienno-piaskowych, ceramicznych licowych lub klinkierowych. Bywają też tynkowane, gdy ściany osłonowe wymurowano np. z pustaków;
Ściany szkieletowe najczęściej pokrywa się zgodnie z technologią, czyli lekkimi oblicówkami winylowymi lub drewnianymi, choć przy stosowaniu dodatkowej zewnętrznej warstwy termoizolacji również tynkami cienkowarstwowymi;
Ściany z bali drewnianych pozostawia się bez wykończenia, a w przypadku ocieplania pokrywa się je deskami.
To nie wszystkie sposoby wykończenia ścian domów jednorodzinnych. Przy współczesnych możliwościach technicznych i technologicznych możliwe jest bowiem wykonanie dowolnej elewacji właściwie niezależnie od konstrukcji ścian. Przecież nawet na izolacji ze styropianu można ułożyć okładzinę z kamienia. Tylko po co, skoro są prostsze i tańsze sposoby zapewnienie efektownego wyglądu domu? Oczywiście wiele zależy od umiejętności i doświadczenia projektanta.
Okna i drzwi zewnętrzne – są bardzo istotnymi elementami każdej elewacji. W zależności od wielkości, kształtu, liczby czy usytuowania otworów zmienia się przecież wygląd budynku. Ważny jest również kolor stolarki – kontrastowy sprawia, że okna i drzwi są bardziej widoczne na tle ścian, jasny optycznie je powiększa, gdy są pomalowane na podobny kolor co ściany – wtapiają się w elewację. Poza tym okna i drzwi to elementy, które doskonale podkreślają styl domu (nowoczesny, rustkalny, regionalny).
Detale architektoniczne – są odpowiednikami biżuterii dla budynków. Znacznie uatrakcyjniają płaskie i zwykle gładkie ściany współczesnych domów. To najczęściej podmurówki, obramienia okien i drzwi, ale także okiennice, balustrady tarasów i balkonów, dwubarwny tynk czy niekonwencjonalny układ desek np. na ścianach szczytowych. Wskazane jest łączenie różnych materiałów, np. tynku z kamieniem, drewnem, cegłą. Wszelkie niekonwencjonalne pomysły nadają budynkowi indywidualny i niepowtarzalny wygląd, świadcząc o guście, zamożności lub upodobaniach właściciela. Do tego typu ozdób świetnie nadają się stare sprzęty przystosowane do nowych funkcji (niekoniecznie oklepane koła wozów drabiniastych).
Tadeusz Lipski
Artykuł w PDF: Elewacje
