| Odwiedziliśmy około setki domów z ogrzewaniem pompą ciepła. Koszty ogrzewania domu i c.w.u. wynoszą zwykle od 1000 zł do 2000 zł na rok. Tanio i wygodnie. Tylko w kilku domach gospodarze narzekają. Jednak ich problemy wynikają zwykle z błędnych decyzji inwestorów. Na co mi taki eksperyment? – pyta nasz Czytelnik. Inny pisze, że chętnie by zastosował pompę ciepła, ale nie jest pewny, czy dowierci się do ciepłej wody (myli mu się pompa ciepła z ogrzewaniem geotermalnym). A jeszcze inny ma pompę ciepła i jest bardzo zadowolony, ale sąsiad podejrzewa go, że tak naprawdę grzeje prądem. Wokół pomp ciepła narosło wiele nieporozumień. Dodajmy jeszcze szkodliwy pogląd, lansowany przez niektórych "propagatorów" prasowych, że pompa ciepła – i owszem – tanio grzeje, ale jest bardzo drogą inwestycją. Straszy się często czytelników kosztami inwestycyjnymi rzędu 60 000 zł – 80 000 zł, które nie zwrócą się nawet po 20 latach. Wobec tak licznych nieporozumień i przekłamań poświęcimy ten artykuł wyjaśnieniu tych spraw, które inwestor koniecznie musi rozumieć, aby podjąć właściwe decyzje "systemowe". Jak się okaże są to decyzje dotyczące nie tylko wyboru właściwych rozwiązań systemu ogrzewania i c.w.u., ale również konstrukcji i technologii domu. Ograniczymy się do zagadnień praktycznych, mających oparcie w doświadczeniu zdobytym na dziesiątkach konkretnych realizacji domów ogrzewanych pompą ciepła. Dlaczego pompa ciepła? Odpowiedź jest prosta – bo to najtańsze ogrzewanie. Koszty ogrzewania i c.w.u. dla domu 200 m2 wynoszą około 1000 zł/rok, jeśli zastosowano właściwe rozwiązania (nawet dla nieoptymalnych rozwiązań rzadko kiedy osiągają 2000 zł/rok). To niewiele w porównaniu z kwotami 3000-4000 zł/rok dla ogrzewania gazem lub olejem (a ich cena ciągle rośnie!), albo co najmniej 6000 zł/rok dla ogrzewania prądem. No tak, ale ile trzeba zainwestować, żeby tak tanio ogrzewać dom? Porównajmy opłacalność ogrzewania pompą ciepła z najbardziej popularnym ogrzewaniem gazowym. Na eksploatacji oszczędzamy ok. 2000 zł/rok. A jak wygląda porównanie kosztów inwestycji? Zasadnicze składniki kosztów inwestycyjnych dla systemu z pompą ciepła to:
Zatem całkowity koszt inwestycji w system z pompą ciepła wynosi 25 000-44 000 zł i może być o 10 000-20 000 zł wyższy niż dla systemu ogrzewania gazowego, ale też mogą to być wydatki porównywalne, jeśli w ogrzewaniu gazowym wybierzemy drogi kocioł kondensacyjny i długość przyłącza gazowego będzie znaczna. Zatem wydatki inwestycyjne na system z pompą ciepła mogą być porównywalne z wydatkami na ogrzewanie gazowe, a w najgorszym razie będą o 10 000 zł do 20 000 zł większe i zwrócą się po 5-10 latach w wyniku oszczędności ok. 2000 zł/rok na eksploatacji. Do analogicznych wniosków prowadzi porównanie z ogrzewaniem olejowym, gdzie koszt trzech podstawowych składników systemu z pompą ciepła (pompa ciepła + zbiornik c.w.u. + dolne źródło) należy porównać z kosztem dwu składników ogrzewania olejowego (kocioł + zbiornik oleju). Na wykresie 1 porównujemy koszty sumaryczne (inwestycyjne + eksploatacyjne) po 15 latach eksploatacji, dla kilku różnych systemów ogrzewania. Bardziej szczegółowo koszty inwestycyjne omawiamy w ramce pt. Porównanie kosztorysów ofertowych na końcu artykułu. Jak to działa? Sposób działania ogrzewania pompą ciepła różni się zasadniczo od ogrzewania kotłem. W kotle (gazowym, olejowym, elektrycznym) ciepło powstaje w wyniku przemiany energii "uwięzionej" w paliwie. Płacimy za paliwo, którego energia (chemiczna, elektryczna) zamieniana jest w kotle na ciepło. W przypadku pompy ciepła źródłem ciepła używanego do ogrzewania domu jest grunt, woda lub powietrze, czyli energia cieplna pochodząca od słońca, która akumuluje się w gruncie na naszej działce w ilości nieograniczonej i za darmo. No, za darmo tylko w lecie, gdy powietrze nagrzewa się do temperatury wyższej niż temperatura wewnątrz budynku, czyli w domu jest cieplutko (niekiedy za bardzo), bo ciepło bez żadnej ludzkiej ingerencji płynie od wyższej temperatury do niższej. Chodzi jednak o to, żeby ogrzewać dom w zimie, pobierając ciepło np. z wody gruntowej, która ma temperaturę 10°C. Zwykłe pompowanie wody gruntowej o temperaturze 10°C do domowej instalacji grzewczej (kaloryfery lub rury ogrzewania podłogowego) mogłoby tylko wychłodzić pomieszczenia do tejże temperatury. A chcemy mieć w pomieszczeniach 20°C. Powstaje więc problem jak spowodować przepływ ciepła "pod górkę", czyli ze źródła o niższej temperaturze do odbiornika energii o wyższej temperaturze. Wywołuje to skojarzenie z pompowaniem ciepła (z dołu do góry w sensie wzrostu temperatury). Nie jest to trudne. Codziennie doświadczamy praktycznego działania takiego pompowania ciepła w naszej lodówce czy zamrażarce. Z wnętrza lodówki, a ściślej z produktów żywnościowych w niej umieszczonych, jest "wypompowywane" ciepło i oddawane do pomieszczenia na zewnątrz lodówki, czyli lodówka grzeje ciepłe pomieszczenie zabierając ciepło z jej chłodnego wnętrza. Wyobraźmy sobie teraz, że do wnętrza lodówki wpływa w ciągłym obiegu woda ze studni o temperaturze 10°C i po schłodzeniu w lodówce do 5°C wypływa z tejże lodówki, a następnie jest "zrzucana" do innej studni. Zatem cały czas woda dostarcza do wnętrza lodówki ciepło, które jest z niej zabierane i oddawane na zewnątrz lodówki – do pomieszczenia. Tak właśnie (co do fizycznej zasady) działa pompa ciepła. Żeby mogła działać, musi być zasilana prądem elektrycznym. Wiesław Marciniak Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf: |
Pobierz wersję pdf: Ogrzewanie pompą ciepła
