Grzejniki i ogrzewanie podłogowe

Grzejniki wodne

(fot. Kermi)

Wybór grzejników (konkretnych typów) powinien być konsultowany z instalatorem. Dzięki temu można odpowiednio zmodyfikować prowadzenie instalacji oraz dobrać najlepszy sposób na wykonanie podłączeń. Od strony technicznej dobór grzejnika musi uwzględniać:

 

– rodzaj instalacji grzewczej,
– parametry pracy instalacji,
– niezbędną moc,
– sposób podłączenia.

 

Analizując funkcjonalność danego grzejnika oraz rozważając, czy spełni on nasze oczekiwania powinniśmy wziąć pod uwagę następujące cechy: sposób przekazywania ciepła, wymiary, łatwość utrzymania w czystości oraz oczywiście wygląd.

 

Domowa instalacja grzewcza może być przystosowana do pracy w systemie otwartym lub zamkniętym. Ma to istotne znaczenie przy doborze grzejników.

 

W instalacjach typu otwartego w najwyższym punkcie instalacji, umieszczane jest naczynie wzbiorcze z otwartym przelewem, w którym zbiera się nadmiar wody powstający w wyniku jej podgrzewania, a tym samym zwiększania objętości. Układ taki, umożliwia dostęp powietrza (głównie tlenu) do wody obiegowej, co znacząco przyspiesza procesy korozyjne zachodzące w instalacji. Dlatego też należy instalować grzejniki o dużej odporności na korozję (żeliwne lub aluminiowe). Instalację typu otwartego można przerobić na obieg zamknięty, pod warunkiem zamontowania wymiennika ciepła rozdzielającego dwa obiegi – otwarty (między kotłem, a wymiennikiem) oraz zamknięty (w części grzewczej instalacji). Otwarty system grzewczy jest wymagany przepisami w instalacjach zasilanych z kotłów na paliwa stałe.

 

W obiegach zamkniętych (wyposażonych w ciśnieniowe naczynie wzbiorcze) tlen z powietrza nie przenika do instalacji. Zmniejsza się agresywność korozyjna wody. Można ją dodatkowo obniżyć, dodając specjalne preparaty, tzw. inhibitory korozji. W instalacjach zamkniętych mogą pracować wszelkie grzejniki o ciśnieniu roboczym powyżej 0,4 MPa.

 

Mogą one być podłączone do instalacji w dwojaki sposób – z boku lub od dołu – zależnie od typu grzejnika i sposobu prowadzenia rur. Można zatem ustalić, jakie rozwiązanie będzie dla nas najbardziej odpowiednie i kupić właściwe grzejniki. Gdy instalacja rozprowadzona jest pod podłogą zdecydowanie łatwiej wykonać podłączenie grzejników od dołu. Minusem grzejników, przystosowanych do podłączenia dolnego jest ich wysoka cena.

Płytowe, żeberkowe, rurowe? A może konwektory?

Zadaniem grzejników w instalacji centralnego ogrzewania jest przekazanie do pomieszczenia ciepła pochodzącego z wody krążącej w obiegu. Nie można zatem mówić o sprawności grzejników, bowiem nie następuje w nich zamiana jednego rodzaju energii na inny. Można natomiast oceniać efektywność przekazywania ciepła, która wynika z wymiarów oraz ukształtowania powierzchni grzewczych. Grzejniki o dużej efektywności zajmują wprawdzie mniej miejsca, ale w żaden sposób nie wpływa to na oszczędność energii zużywanej do ogrzewania pomieszczeń.

 

Grzejniki przekazują ciepło do otoczenia na dwa sposoby:
– poprzez konwekcję, czyli nagrzewając opływające grzejnik powietrze, które następnie cyrkuluje w pomieszczeniu,
– przez promieniowanie cieplne, czyli emisję fal elektromagnetycznych.

 

W zależności od rodzaju grzejnika udział mocy emitowanej na drodze konwekcji oraz promieniowania jest różny. Przez konwekcję oddają ciepło głównie grzejniki konwekcyjne. W pozostałych typach udział mocy przekazywanej przez promieniowanie wynosi 40–60%. Sposób w jaki przekazywane jest ciepło, znacząco wpływa na równomierność rozkładu temperatur w ogrzewanym pomieszczeniu. W przypadku konwekcji najcieplej będzie pod sufitem. Przy podłodze może być natomiast o kilka stopni chłodniej. Emitowanie ciepła przez promieniowanie zapewnia bardziej równomierne nagrzewanie się pomieszczeń, ponieważ fale cieplne rozchodzą się równomiernie we wszystkich kierunkach.

 

Grzejniki płytowe – należą do urządzeń grzewczych instalowanych najczęściej. Wśród grzejników instalowanych w nowych domach jednorodzinnych stanowią aż 80%. Wykonywane są z blachy stalowej wysokiej jakości. Blachy tłoczone na prasie tworzą po zgrzaniu płytę, wewnątrz której powstają dwa poziome kanały wodne oraz szereg kanałów pionowych. Woda płynąca przez kanały, nagrzewa płytę, a ta oddaje ciepło do otoczenia. Grzejniki płytowe produkowane są w kilku odmianach jako: jedno-, dwu- lub trójpłytowe z dodatkowym radiatorem (użebrowanie z blachy, które zwiększa powierzchnię przekazywania ciepła przez element grzejny) lub bez niego.

 

Wytwarzane są w kilku wysokościach od 30 do 90 cm i szerokościach od 40 do 300 cm. Oddawanie ciepła w grzejnikach płytowych następuje głównie na drodze promieniowania. Jednak w przypadku tych wyposażonych w radiator duży udział w przekazywaniu ciepła ma również konwekcja. Najbardziej popularne są grzejniki dwupłytowe, które osiągają wysoką efektywność, a jednocześnie mają niewielką grubość i nieznacznie odstają od ściany.

 

Niewielka masa oraz mała pojemność wodna pozwalają zawieszać grzejnik płytowy nawet na ściankach gipsowo-kartonowych i zapewniają dobrą współpracę z automatyką regulującą temperaturę.

 

Grzejniki żeberkowe – ich konstrukcja składa się z pojedynczych żeber, które można łączyć ze sobą w zestawy o różnej długości, a co za tym idzie również i mocy. Żeberka są odlewami żeliwnymi, bądź aluminiowymi. Grzejniki żeliwne wykazują wysoką trwałość, ale ich wadą jest ciężar oraz znaczna bezwładność cieplna. Ta ostatnia cecha znacząco utrudnia precyzyjną regulację temperatury. Wykończenie powierzchni grzejników produkowanych obecnie jest znacznie lepsze, niż kilkanaście lat temu, ale mimo to ich estetyka budzi poważne zastrzeżenia wśród części użytkowników. Znacznie lżejsze (wagowo oraz wizualnie) są żeberkowe grzejniki aluminiowe. Dzięki wyprofilowanym kanałom i lepszej przewodności cieplnej materiału, efektywność oddawania przez nie ciepła (przy tych samych wymiarach zewnętrznych) jest o ok. 40% większa niż w przypadku grzejników żeliwnych.

 

Grzejniki rurowe (drabinkowe) – łączą efektywne ogrzewanie z efektownym wzornictwem. Na rynku dostępna jest cała masa wzorów różniących się między sobą kształtem, formą i wykończeniem. Grzejniki tego rodzaju zbudowane są najczęściej z okrągłych przewodów stalowych (rzadziej miedzianych), które podłączone są do dwóch kolektorów (zasilającego i powrotnego) – zwykle o przekroju kwadratu lub prostokąta. Grzejniki rurowe wykorzystywane są najczęściej jako łazienkowe suszarki.

 

Grzejniki konwektorowe – ich budowa znacznie odbiega od budowy innych grzejników, co związane jest z odmiennym sposobem przekazywania ciepła. Element grzewczy w postaci wężownicy rurowej z radiatorem, umieszczony jest w blaszanej osłonie tworzącej „komin” zwiększający szybkość ruchu powietrza, a więc i efektywność oddawania ciepła. Od zewnątrz gorąca wężownica jest osłonięta. Jeżeli w domu są małe dzieci, ma to spore znaczenie dla ich bezpieczeństwa.

 

Grzejniki konwektorowe mają znikomą bezwładność cieplną i są bardzo lekkie. Mimo to ich zastosowanie jest ograniczone ponieważ doprowadzają do niekorzystnego rozkładu temperatur w pomieszczeniach. Ponadto duża ilość powietrza przepływająca przez grzejniki pozostawia na powierzchni radiatorów sporo zanieczyszczeń. Ponieważ dostęp do niektórych części grzejnika jest bardzo utrudniony, zachowanie higieny w pomieszczeniach staje się problematyczne, a w przypadku alergików jest naprawdę duża niedogodność.

 

Ciąg dalszy artykułu w Budujemy Dom "Dom Polski" 2009