- Kiedy wykonuje się uziom fundamentowy?
- Kiedy wykonujemy uziom otokowy i uziom pionowy?
Rolą uziomu jest odprowadzenie do gruntu niebezpiecznego napięcia, jakie może się pojawiać np. na metalowej obudowie urządzeń elektrycznych, takich jak pralka czy lodówka itp. Poza tym stanowi on ochronę przeciwporażeniową w razie uszkodzeń instalacji. Uziom zapewnia więc bezpieczeństwo mieszkańcom, ale zapobiega także zniszczeniu domowych urządzeń elektrycznych.
O jego wadze niech świadczy fakt, że wielu elektryków radzi rozpoczęcie planowania instalacji elektrycznej właśnie od uziomu.
Uziom fundamentowy - na etapie budowy domu
Podczas budowy domu najlepiej zdecydować się na uziom fundamentowy. To rozwiązanie najprostsze, najtrwalsze, najtańsze i najmniej pracochłonne. Koszty nie są wysokie, ponieważ nie trzeba prowadzić dodatkowych prac ziemnych - uziom układa się w wykopach przygotowanych pod wylanie fundamentów. Ma on postać płaskownika o przekroju minimum 30×3 mm lub stalowego pręta o średnicy co najmniej 10 mm. Do tego celu wykorzystuje się stal nieocynkowaną, stal ocynkowaną ogniowo, stal pomiedziowaną elektrolitycznie bądź czystą miedź.
Uziom fundamentowy powinien tworzyć pierścień - elementy spawa się lub łączy zaciskami. Musi być też połączony z główną szyną wyrównawczą oraz z przewodami odprowadzającymi piorunochronu. W przypadku budynku posadowionego na płycie fundamentowej lub takiego, którego wymiary w rzucie przekraczają 20×20 m, uziom wymaga indywidualnego zaprojektowania przez elektryka.
Uziom otokowy i pionowy - w istniejącym budynku
Jeżeli podczas budowy nie wykonano uziomu, można to zrobić później, choć wybór opcji jest ograniczony - odpada wariant fundamentowy, pozostają dwa inne: otokowy i pionowy. Oba są niestety bardziej kłopotliwe i kosztowne.
Uziom otokowy wykonuje się zazwyczaj taśmą (bednarką) ze stali ocynkowanej ogniowo, zakopaną na głębokości co najmniej 0,5 metra. Wykop powinien być oddalony od fundamentu o około 1 m, ponieważ kopanie w mniejszej odległości mogłoby negatywnie wpłynąć na stateczność budynku. Podobnie jak w przypadku uziomu fundamentowego, również w otokowym taśma powinna stanowić układ zamknięty.
Jeżeli ma ona być dodatkowo elementem ochrony przeciwprzepięciowej, wykop powinien być głębszy i znajdować się poniżej strefy przemarzania gruntu, ponieważ rezystywność gruntu zamarzniętego jest znacznie większa niż normalnego.
Jak widać, uziom otokowy wymaga wykonania wokół budynku wykopu. To dość kłopotliwe w sytuacji, gdy teren jest zagospodarowany - urządzono tam trawnik, ułożono chodnik, itp. Aby tego uniknąć, można zdecydować się na uziom pionowy, który nie wymaga dużej ingerencji w otoczenie domu. Polega na wbiciu pionowo w grunt specjalnie przygotowanych prętów lub ocynkowanych metalowych rur. Ich górne końce muszą znajdować się poniżej poziomu terenu, a rozstaw powinien być nie mniejszy niż ich długość (zazwyczaj uziomy mają od 2 do 7 m).
Rozwiązanie to jest prostsze, ale mniej skuteczne niż w przypadku uziomu otokowego, ponieważ łączna długość prętów jest zazwyczaj dużo mniejsza niż obwód budynku. Ponadto pręty są droższe od bednarki. Ze znacznie wyższymi kosztami muszą się liczyć szczególnie właściciele działek, na których dominuje źle przewodzący piaszczysty lub kamienisty grunt, w którym trzeba umieścić nawet kilkadziesiąt metrów prętów, by uziom był skuteczny.
Redaktor: Norbert Skupiński
fot. otwierająca: archiwum BD
Zdaniem naszych Czytelników
retrofood
30 Aug 2019, 11:04
Dnia 29.08.2019 o 07:19, Gość Janusz napisał: Po pierwsze do ziemi nie można wkopywac bednarki ocynkowanej tylko miedziowaną albo nierdzewną (korozja). A czemu nie złotą?
Gość mhtyl
29 Aug 2019, 09:53
2 godziny temu, Gość Janusz napisał: Po pierwsze do ziemi nie można wkopywac bednarki ocynkowanej Przez lata tak się robiło i robi się nadal.
Gość Janusz
29 Aug 2019, 07:19
Po pierwsze do ziemi nie można wkopywac bednarki ocynkowanej tylko miedziowaną albo nierdzewną (korozja). Po drugie 1m odległości od budynku wynika nie z obawy o budynek tylko w tym miejscu grunt jest już w miarę wilgotny
ravhtc
23 Jan 2019, 19:16
Z opinii wynika, że dobreWysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka
Gość mhtyl
23 Jan 2019, 17:35
7 minut temu, ravhtc napisał: No wstępnie z elektrykiem mam ustalone, że wbija w ziemię uziom składany i wbije go tyle ile trzeba aby osiągnąć wymagane parametry. Wysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka Nie zawsze wystarczy wbić w jedno miejsce ...
ravhtc
23 Jan 2019, 17:24
No wstępnie z elektrykiem mam ustalone, że wbija w ziemię uziom składany i wbije go tyle ile trzeba aby osiągnąć wymagane parametry. Wysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka
animus
23 Jan 2019, 17:20
3 godziny temu, ravhtc napisał: Kierownik twierdzi, że pod betonem została rozłożona folia, a wokół płyta jest zaizolowana. W takim razie pozostaje zrobić uziom otokowy, lub uziom promieniowy. Połączenia najlepsze na zgrzewy egzotermiczne.
ravhtc
23 Jan 2019, 14:24
Dziękuję za odpowiedzi i rady Wysłane z mojego LG-H870 przy użyciu Tapatalka
Budujemy Dom - porady budowlane i instalacyjne
23 Jan 2019, 14:06
Może być i uziom pionowy. Po prostu dobry otokowy jest taszy. W przypadku płyty zrobienie uziomu fundamentowego traci sens jeżeli pod płytą jest izolacja cieplna.
ravhtc
23 Jan 2019, 13:47
Kierownik twierdzi, że przy moim budynku i posadowieniu go na płycie, która jest na poziomie gruntu ( bo nie było dużo kopane pod nią), nie trzeba było robić uziomu fundamentowego. Dodatkowo mówi, że też dlatego bo pod betonem została rozłożona folia, a wokół płyta jest zaizolowana. ...
Budujemy Dom - porady budowlane i instalacyjne
23 Jan 2019, 09:42
Prawdopodobnie rozsądniej będzie zrobić uziom otokowy. Wykop wokół budynku, bednarka. Nie wiadomo czy sposób zbrojenia płyty i jej wykonania jest odpowiedni.
Budujemy Dom - budownictwo i instalacje
23 Jan 2019, 09:40
Pewnie prościej będzie zrobić uziom otokowy w gruncie.
animus
23 Jan 2019, 00:55
Można odkuć w 4 rogach, dospawać wąsy z bednarki, zalać miejsca łączeń ponownie betonem, ale uzgodnić to najpierw z KierBudem i z wykonawcą płyty.
ravhtc
23 Jan 2019, 00:19
Panowie w przypadku gdy dom mam na płycie, a jest obecnie na etapie SSZ to warto i można zrobić nawiert w płycie by dostać się do zbrojenia na potrzeby wykonania uziomu?Wiem, że nie dopilnowałem tego na etapie budowy i pytanie czy jakoś to teraz można jeszcze sensownie połączyć ...
Gość mhtyl
20 Jan 2019, 15:34
10 minut temu, animus napisał: Ocynk niestety rozpuści się zanim beton zwiąże. Spawanie też wypala ocynk, zresztą wiercenie otworu na śrubę, też miejscowo uszkadza powłokę, ale w mniejszym stopniu. Nie trzeba nic wiercić bo zapewne jak wiesz ...
animus
20 Jan 2019, 15:18
Dnia 2.01.2019 o 21:43, retrofood napisał: Na uziom fundamentowy nie ma sensu stosować bednarki z ocynkiem, bo cynk rozpuści się z czasem i tak. Dość szybko zresztą. Dlatego szkoda kasy. Ocynk niestety rozpuści się zanim beton zwiąże. Spawanie też wypala ...
Gość mhtyl
20 Jan 2019, 09:54
10 godzin temu, Gość Kris napisał: Bednarkę zawsze się sprawa tylko trzeba ją odpowiednio zabezpieczyć przed korozją A tych którzy wątpią w spawanie niech sprawdzą sobie bednarkę która leży w ziemi rok i zobaczą skuteczność ocynku czyli kompletna korozja Sam ...
Gość Kris
19 Jan 2019, 23:49
Bednarkę zawsze się sprawa tylko trzeba ją odpowiednio zabezpieczyć przed korozją A tych którzy wątpią w spawanie niech sprawdzą sobie bednarkę która leży w ziemi rok i zobaczą skuteczność ocynku czyli kompletna korozja
retrofood
02 Jan 2019, 21:43
3 godziny temu, mhtyl napisał: Tylko, że po spawaniu materiał zostaje przegrzany i bardziej podatny jest na korozję. Dodam tylko, że bednarka jest ocynkowana a spawanie spala ocynk. Na uziom fundamentowy nie ma sensu stosować bednarki z ocynkiem, ...
Gość mhtyl
02 Jan 2019, 18:15
20 godzin temu, retrofood napisał: lepiej spawać Tylko, że po spawaniu materiał zostaje przegrzany i bardziej podatny jest na korozję. Dodam tylko, że bednarka jest ocynkowana a spawanie spala ocynk.
retrofood
01 Jan 2019, 22:11
42 minuty temu, Gość Triam napisał: A kwestia spawania lub przykrecania uziomu do zbrojenia fundanentu? Można, czy jest to zabronione? Nie ma przeciwwskazań pod warunkiem, że nie zmniejszy to wymiarów minimalnej wymaganej grubości otuliny betonowej. Przy czym ...
Gość mhtyl
01 Jan 2019, 21:44
14 minut temu, Gość Triam napisał: Można, czy jest to zabronione? Nikt Ci nie zabroni spawać. Jest po prostu niewskazane i nie zalecane spawanie uziomu do zbrojenia.
Gość Triam
01 Jan 2019, 21:27
A kwestia spawania lub przykrecania uziomu do zbrojenia fundanentu? Można, czy jest to zabronione?