- Jak wykonać zabiegi konserwacyjno-regulacyjne?
- Kiedy i w jaki sposób regulować okna?
- Jak modyfikować funkcjonowanie okuć?
- Jak wymienić uszczelki?
Sezonowe zabiegi konserwacyjno-regulacyjne
Sprawność funkcjonowania okuć okiennych - zwłaszcza powszechnie montowanych obecnie mechanizmów obwiedniowych - wymaga przeprowadzenia regularnego smarowania ruchomych elementów, a zabieg ten powinien być przeprowadzany dwukrotnie w ciągu roku - jesienią, przed sezonem grzewczym oraz na wiosnę. Szczegółowe wskazania punktów, które wymagają smarowania, podają niekiedy instrukcje obsługi okien bądź można poszukać ich na stronie internetowej producenta tego rodzaju i modelu zamontowanych okuć, korzystając z oznaczeń wytłoczonych na zasuwnicach.
Przy braku dokładniejszych informacji można przyjąć, że odrobinę środka smarnego należy wprowadzić w miejscach wzajemnego przesuwania się metalowych elementów okucia (rygli, zasuwnicy, przedłużek, rozwórki, zawiasów). Do smarowania należy użyć specjalnego smaru do okuć, który nie przebarwia profili i nie tworzy tłustej powłoki utrzymującej kurz, a jednocześnie zabezpiecza przed korozją i zmniejsza opory tarcia. Najczęściej są to preparaty zawierające teflon bądź silikon, a zamienne użycie popularnego środka smarująco-odrdzewiającego nie jest właściwym sposobem konserwacji. Preparat wprowadza się w niewielkiej ilości przy pomocy aplikatora lub zbiornika ciśnieniowego, a wyciekający nadmiar należy od razu usunąć. W trakcie smarowania wielokrotnie zamykamy i otwieramy okno, wykorzystując też dodatkowe funkcje, takie jak rozszczelnienie czy uchylenie.
Regulacja szczelności
Dwukrotnie w ciągu roku powinniśmy przeprowadzać regulację stopnia dociśnięcia skrzydła do ościeżnicy. Konieczność wykonania tego zabiegu wynika z dużej wartości współczynnika rozszerzalności cieplnej profili z PVC, co prowadzi do uzyskiwania odwrotnego od pożądanego stopnia szczelności, zależnie o temperatur zewnętrznych.
Latem nieregulowane okna będą bardziej szczelne i jednocześnie na skutek dużego zgniotu odkształcają się uszczelki, a zimą staną się bardzie przewiewne. Dlatego wskazane jest sezonowe przeregulowanie docisku poprzez zmianę ustawienia pozycji bolców ryglujących.
Zależnie od modelu okucia, regulację przeprowadza się poprzez obrót bolców przy użyciu klucza trzpieniowego, specjalnego klucza firmowego lub nawet ręcznie po podciągnięciu rolki i jej obrocie. Bolce mocowane są mimośrodowo, zatem po zamknięciu okna, zależnie od ich pozycji, uzyskuje się mniejszą lub większa szczelinę między skrzydłem a ramą. Pozycje położenia bolców określa nacięcie, które powinno być w jednakowym położeniu dla wszystkich rolek na obwodzie.
W sezonie letnim należy zapewnić większy luz, ustawiając bolce węższą częścią obwodu w stronę pomieszczenia, natomiast na zimę przestawiamy je w położenie zapewniające większą szczelność, co można sprawdzić, np. kartką papieru włożoną w kilku miejscach między skrzydło a ościeżnicę - przy próbie jej wyciągnięcia powinna stawiać wyczuwalny opór. Na okuciach obwiedniowych nie zawsze montowane są zasuwnice na całym obwodzie skrzydła i w wersjach „oszczędnych” od strony zawiasów umieszcza się tylko skośne zaczepy. Ich położenie z reguły można też regulować, przesuwając element na skrzydle lub w ościeżnicy do pozycji zapewniającej wymaganą szczelność i jednocześnie łatwe zamykanie okna.
Modyfikacja funkcjonowania okuć
W oknach montowane są okucia różnych producentów oraz w wielu odmianach konstrukcyjnych i użytkowych, zatem w przypadku konieczności przeprowadzenia bardziej skomplikowanych regulacji należy skorzystać z dokumentacji technicznej określonego wyrobu lub zlecić pracę wykwalifikowanej ekipie. Korzystając z logo producenta i symbolu typu wyrobu wybitego na zasuwnicy, w Internecie można z reguły znaleźć dokładne rysunki złożeniowe elementów składowych okucia i sposób jego regulacji.
Samodzielnie stosunkowo łatwo można wyregulować położenie skrzydła w ramie, jeśli ociera ono o górną lub dolną poprzeczkę bądź przy zamykaniu ustawia się skośnie. Stosowną zmianę położenia skrzydła umożliwiają śruby regulacyjne znajdujące się w dolnym i górnym zawiasie. Używając odpowiedniego klucza trzpieniowego umieszczonego pionowo w osi zawiasu dolnego, możemy skrzydło podnieść lub opuścić względem ramy. Z kolei regulację w poziomie umożliwia boczna śruba imbusowa w zawiasie dolnym i górnym. Jednak zakres regulacji może niekiedy nie wystarczyć do właściwego ustawienia w wyniku, np. przekoszenia się kształtu skrzydła lub deformacji ramy. W takich sytuacjach konieczna będzie, np. korekta ustawienia pakietu szybowego lub nawet wymiana całego okna.
Często występującym problemem z oknami starszego typu jest zablokowanie się mechanizmu zamykania w przypadku nieprawidłowego operowania klamką w pozycji uchylnej bądź rozszczelnionej. Jeśli skrzydło przed obrotem klamki nie zostanie dociśnięte do ościeżnicy, to rozwórka utrzymująca okno w pozycji uchylnej nie zajmie właściwej pozycji, co może uniemożliwić zamknięcie okna. Niekiedy może pomóc ręczne dociśnięcie skrzydła przy górnym zawiasie i przy przestawieniu klamki w pozycję „otwarte”.
W przypadku konieczności zdjęcia skrzydła okiennego, np. przy wymianie uszczelek, stosunkowo łatwo można to zrobić samodzielnie, ale przy dużym oknie warto skorzystać z pomocy drugiej osoby, gdyż ciężkie okno opierać się będzie w jednym punkcie, a na dodatek trzeba je unieść.
W przypadku okien z mechanizmem uchylnym lub ogranicznikiem otwarcia w pierwszej kolejności należy rozłączyć te mechanizmy w pozycji okna otwartego, np. unosząc ramię ogranicznika uchylenia z otworów w zasuwnicy. Demontaż przeprowadza się po zdjęciu osłonek na zawiasach górnym i dolnym i wyjęciu bolca z zawisu górnego. Do jego wysunięcia przydatny będzie specjalny wyciągacz z widlastymi szczękami, choć niekiedy udaje się wyjąć sworzeń, np. obcęgami lub wybić od góry, gdy jest tam dość miejsca. Skrzydło na dolnym zawiasie jest nałożone wahliwie i po jego odchyleniu wystarczy unieść je, zdejmując je w ten sposób z ramy.
Wymiana uszczelek
Po dłuższym okresie użytkowania uszczelki obwodowe tracą swoja elastyczność, co w efekcie prowadzi do utraty szczelności, przyczynia się do zwiększenia strat ciepła i ułatwia przenikanie hałasu. Stan uszczelek łatwo sprawdzić podczas regulowania bolców - jeśli przy maksymalnym dosunięciu skrzydła na regulacji kartka papieru włożona między skrzydło i ramę wysuwa się bez oporu, to uszczelki uległy deformacji i wymagają wymiany.
Zanim przystąpimy do wymiany, musimy sprawdzić, jaki kształt i wymiary powinny mieć nowe uszczelki, co najłatwiej ustalić po odcięciu kawałka starej i przyjęcia jej jako wzór. Zaznaczamy też pozycje ich ułożenia, gdyż np. profile wargowe można przez nieuwagę ułożyć odwrotnie i wtedy nie zapewnią wymaganej szczelności. Uszczelki układane są najczęściej jako dwurzędowe (osadzone w ramie i skrzydle), zatem do ich wymiany musimy zakupić podwójną długość obwodu okna, dodając niewielki zapas.
Starą uszczelkę łatwo można wyciągnąć z rowka, zaczynając od miejsca łączenia. Po ich usunięciu musimy dokładnie oczyścić rowek, posługując się wstępnie, np. odkurzaczem i usuwając jednocześnie wszelkie zadziory poprodukcyjne. Kolejny etap to umycie rowka i pokrycie płynem zwiększającym poślizg, np. wodnym roztworem płynu do naczyń. Nową uszczelkę należy zwilżyć płynem poślizgowym, co ułatwi jej wprowadzenie i właściwe ułożenie się w rowku.
Montaż uszczelki rozpoczynamy od góry, pozostawiając zwisający odcinek od strony zawiasów o długości sięgającej nieco poniżej dolnej poprzeczki i wciskamy ją sukcesywnie palcami, ale bez jej naciągania. W narożach trzeba zadbać o równe jej ułożenie, pomagając sobie, np. plastikową lub drewnianą szpatułką. Złącze końców uszczelki lokalizowane jest w dolnym narożu i po przycięciu pod kątem na odpowiednią długość połączenie sklejamy i uszczelniamy silikonem lub masą poliuretanową. Po zamontowaniu uszczelek w skrzydle i ramie sprawdzamy równomierność ich przylegania na całym obwodzie i ewentualnie regulujemy stopień docisku.
Autor: Redakcja BudujemyDom
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
fot. otwierająca: Winkhaus Polska
Dodaj komentarz