(fot. Bosch Junkers) |
Oczywiście najważniejszym elementem każdej instalacji grzewczej jest kocioł. Może być mały np. wielkości wiszącej szafki lub duży na pół piwnicy. To zależy od jego mocy, konstrukcji i stosowanego paliwa. Dla wielu inwestorów istotny jest też wygląd kotła. Na szczęście wszyscy producenci dbają o estetykę wyrobów i nawet siermiężnie wyglądające dotąd kotły na paliwa stałe produkowane są obecnie w atrakcyjnej formie.
Dostępne medium, czyli nośnik energii
Podstawową informacją dla każdego inwestora i projektanta jest rodzaj paliwa, z jakiego mogą skorzystać. W miastach zwykle jest to gaz z sieci, ale już na terenach podmiejskich częściej paliwa stałe lub płynne, a na terenach wiejskich lub leśnych najbardziej opłacalne mogą się okazać rośliny energetyczne, a nawet energia elektryczna. Od dostępności i możliwego wyboru medium zależą koszty ogrzewania, które dochodzą nawet do 70% wydatków związanych z utrzymaniem domu. Wstępnie można przyjąć, że roczne zużycie energii na ogrzewanie wynosi:- 70–120 kWh/m2rok – dla budynku referencyjnego, czyli wybudowanego zgodnie z obowiązującymi przepisami;
- 30–60 kWh/m2rok – dla domu energooszczędnego.
Gaz ziemny z sieci – to najwygodniejsze w eksploatacji źródło energii do ogrzewania domu. Niestety tam, gdzie budowane są domy jednorodzinne, często nie ma jeszcze sieci gazowej.
Olej opałowy – również przechowywany jest w zbiornikach. W porównaniu do gazu płynnego jest substancją o mniejszym zagrożeniu wybuchowym, a więc bardziej bezpieczną do przechowywania. Zbiorniki oleju można sytuować w budynkach po spełnieniu odpowiednich warunków dotyczących głównie wentylacji.
Energia elektryczna – to najbardziej dostępne źródło energii, jednak rzadko wybierane z powodu wysokiej ceny. Należy jednak pamiętać o jego zaletach: nie musi być magazynowane, nie wymaga budowy kominów, koszty inwestycyjne elektrycznej instalacji grzewczej są niewielkie. Jednocześnie w dobrze ocieplonym domu i przy korzystaniu z drugiej taryfy – szczególnie jeśli dom nie jest użytkowany ciągle – jest to rozwiązanie warte uwagi.. Ogrzewanie prądem elektrycznym uznawane jest za ekologiczne (nie ma spalin zanieczyszczających powietrze). W naszym kraju nie jest to do końca zgodne z prawdą, ponieważ energia elektryczna w Polsce nadal wytwarzana jest z węgla (w ponad 92%), a sprawność elektrowni węglowych nie przekracza 60%.
Węgiel – pod względem ekonomicznym żaden opał nie jest w stanie konkurować z węglem, szczególnie na Śląsku, gdzie jest tani. Wiele osób nadal korzysta z tego opału, chociaż jest z nim dużo problemów w użytkowaniu – transport, składowanie, usuwanie popiołu, a przede wszystkim nadzór nad procesem spalania.
Groszek – to rodzaj węgla kamiennego o określonym sortymencie (wielkości bryłek). Do jego spalania stosuje się kotły wyposażone w podajnik. Groszek charakteryzuje się niską zawartością siarki, małą ilością wody i substancji niepalnych.
Pelety – to opał produkowany z odpadów drewna, słomy zbóż lub specjalnie uprawianych roślin energetycznych. Pod wpływem wysokiego ciśnienia rozdrobniony materiał jest prasowany. W procesie tym wydziela się lignina, która działa jak naturalny klej, wiążąc drobne części roślinne. Wartość opałowa peletu jest porównywalna z miałem węglowym. Za to w wyniku jego spalania powstaje od 10 do 30 razy mniej popiołu. Ma to duże znaczenie dla częstości opróżniania popielnika oraz możliwości wykorzystania tego ekologicznego popiołu jako nawozu w przydomowym ogródku. Poza tym pelet to jedno z najbardziej ekologicznych i co ważne, odnawialnych rodzajów paliw.
Tadeusz Lipski
Pełny artykuł w PDF: Wybór kotła