Jakość pompy obiegowej do c.o. przede wszystkim
Co jest najważniejsze w przypadku pompy obiegowej? Przede wszystkim liczy się wysoka jakość, a co za tym idzie trwałość i długie lata bezawaryjnej pracy. Bo co z tego jeżeli pompa będzie miała teoretycznie świetne parametry, jeżeli zepsuje się po roku czy dwóch?
Dlatego warto kupować pompy obiegowe naprawdę dobrej jakości. Samemu trudno ją jednak ocenić, dlatego podstawowym ważnym sygnałem jest długość gwarancji. Standardem na rynku są 2 lata. Jednak niektóre pompy np. IBO MAGI oraz OHI PRO oferowane są z 3-letnią gwarancją. A długa gwarancja to sygnał, że przy produkcji stosowano szczególnie skrupulatną kontrolę jakości. A jakość to podstawa bo w naszym klimacie sezon grzewczy trwa pół roku i pompy obiegowe muszą temu sprostać.
Wymiary pompy obiegowej do c.o. to podstawa
Dobór pompy obiegowej c.o. najlepiej zacząć od określenia rzeczy najprostszej, czyli jej fizycznych wymiarów. Pompy używane w domach jednorodzinnych są niewielkie, ale występują w dwóch standardowych długościach montażowych:
- 180 mm (bardziej popularne);
- 130 mm.
Przy tym pozostałe wymiary, średnica króćców przyłączeniowych, przepływ, wysokość podnoszenia i moc mogą być dokładnie takie same. Jednak wybór pomp 180 mm jest znacznie większy. Różnica 50 mm sporo, dlatego zakładając pompę w nowej instalacji musimy zdecydować, który wymiar będzie lepszy, choćby ze względu na ilość miejsca w skrzynce z rozdzielaczem.
Drugi ważny wymiar to średnica króćców przyłączeniowych. Najpopularniejsze są te 6/4×1 cal (inaczej 1½×1).
W przypadku wymiany dotychczasowej pompy wymiar jest sprawą kluczową. Dlatego koniecznie zmierzmy starą pompę, żeby uniknąć kłopotliwych przeróbek instalacji czy zwracania pompy do sklepu.
Jeżeli już jesteśmy przy wymiarach i sposobie montażu to pamiętajmy, że pompa nie może pracować w dowolnej pozycji. Oś wirnika zawsze musi być ustawiona poziomo. Inaczej pompa może ulec przedwczesnemu zużyciu i uszkodzeniu. Właściwe oraz błędne warianty ustawienia pokazujemy na rysunkach.
Wydajność pompy obiegowej do c.o. i wysokość podnoszenia
Dwa kolejne bardzo ważne parametry to wydajność i wysokość podnoszenia. Są ze sobą ściśle powiązane, dlatego podaje się je łącznie. Przykładowo dla pompy IBO MAGI może to być 25-40. Co oznacza maksymalny przepływ 2,5 m3/h oraz maksymalną wysokość podnoszenia równą 4,0 m. Co bardzo ważne, te wartości maksymalne nigdy nie występują równocześnie! Co do zasady, jeżeli spada przepływ to wzrasta uzyskiwane ciśnienie (i odwrotnie).
Zrozumienie czym jest przepływ (wydajność) zwykle nie sprawia problemów. Żeby przekazać odpowiednią ilość ciepła do grzejników lub podłogówki trzeba przepompować przez nie pewną ilość wody. Jeżeli będzie jej zbyt mało to wraz z nią nie dopłynie wymagana ilość ciepła. Z kolei zbyt duży przepływ też nie ma sensu, bo w skrajnych przypadkach woda tylko "przeleci" przez instalacje i wróci do kotła niemal nie ochłodzona. Co z kolei automatyka kotła potraktuje jako brak odbioru ciepła i całe ogrzewanie wyłączy. Choćby w domu było zimno.
Natomiast poważnych problemów przysparza zrozumienie czym jest wysokość podnoszenia. Wbrew obiegowej opinii nie chodzi wcale o różnicę wysokości pomiędzy kotłem, a najwyżej położonym grzejnikiem. Wysokość domu nie ma tu znaczenia! Wysokość podnoszenia to tradycyjne określenie wielkości oporów przepływu, które pompa jest w stanie pokonać tłocząc wodę. Przyczyną oporów są rurociągi, same grzejniki i w ogromnym stopniu ich zawory regulacyjne (najczęściej z głowicami termostatycznymi).
Podstawowym błędem jest kupowanie pompy o zbyt dużej wysokości podnoszenia, z obawy o to, że inaczej będzie ona zbyt słaba. Potem efektem są problemy z właściwym ustawieniem jej parametrów i np. uciążliwe szumy i piski na zaworach. Szczególnie, gdy część zaworów zostanie przymknięta. W zdecydowanej większości domów jednorodzinnych wystarczają zaś pompy o parametrach 25-40. I to pracujące wcale nie na maksimum swoich możliwości.
Zbawienna elektronika zastosowana w pompach obiegowych do c.o.
Podręcznikowo to opory przepływu oraz ilość przetłaczanej wody powinny być obliczone przez projektanta i zapisane w projekcie instalacji. W praktyce jednak wiele instalacji robionych jest bez projektu, przerabianych, z czasem modernizowanych (choćby przez wymianę grzejników). Czyli, nawet jeżeli projekt był, to rzeczywistość może od niego daleko odbiegać.
W praktyce idealne dobranie i ustawienie pompy byłoby więc trudne, jeżeli zechcielibyśmy zrobić to ręcznie. A co najgorsze, ustawienia należałoby zmieniać bardzo często. Właściwie to za każdym razem, gdy np. przymykają się zawory termostatyczne na grzejnikach.
Dlatego najpierw wprowadzono pompy z 2 lub 3 biegami, czyli możliwością ustawienia różnej prędkości obrotowej i w ten sposób dostosowania się przynajmniej z grubsza do koniecznego przepływu i wysokości podnoszenia. W ich przypadku obowiązuje zasada, że powinny być ustawione na najniższy możliwy bieg, przy którym ogrzewanie działa zadowalająco. Choćby dlatego, że pompa na niższym biegu zużywa mniej energii. A co najważniejsze, unikamy szumów i pisków wynikających z nadmiernego wzrostu ciśnienia i prędkości przepływu wody w instalacji.
Jednak taki system okazał się niewystarczający, gdy wraz z rozwojem techniki grzewczej upowszechniły się zawory termostatyczne i zawory z siłownikami przymykające dopływ wody do poszczególnych grzejników lub pętli ogrzewania podłogowego. Bo przecież ich działanie może zupełnie zmieniać zarówno przepływ jak i opory w instalacji.
Rozwiązaniem są nowoczesne pompy ze sterowaniem elektronicznym, w których możliwy zakres ustawień jest bez porównania większy niż w pompach 3-biegowych. A co najważniejsze, potrafią one same dopasowywać się do zmian warunków w instalacji. Ponadto zużywają kilkakrotnie mniej prądu niż pompy tradycyjne, np. w pompach IBO MAGI moc może wynosić zaledwie 5 W. Wszystkie elektroniczne pompy IBO spełniają przy tym wymogi klasy energetycznej A.
W znakomitej większości przypadków najlepiej wybrać opcję Auto i pozwolić automatyce samoczynnie dostosowywać ustawienia do zmieniających się parametrów pracy instalacji. Jeżeli nie jesteśmy usatysfakcjonowani efektami (np. nadal występują piski i szumy po przymknięciu zaworów grzejnikowych), należy wypróbować ustawienie charakterystyk proporcjonalnego ciśnienia (PP1 i PP2). Pompa będzie wówczas dostosowywać się do zmian ciśnienia w instalacji, równocześnie dbając o utrzymanie jak najniższej prędkości obrotowej, a co za tym idzie niskiego zużycia prądu.
Z kolei charakterystykę CP1 i CP2, czyli stałego ciśnienia, można wypróbować w przypadku ogrzewania podłogowego. Pompa utrzymuje wówczas stałe ciśnienie w instalacji.
W niektórych instalacjach, szczególnie w domach z samym ogrzewaniem podłogowym i bez zaworów termostatycznych na poszczególnych pętlach dobrym wyborem może być wybranie najniższej możliwej charakterystyki stałej prędkości obrotowej - cn (I, II lub III). W takich układach opory przepływu pozostają przecież zawsze te same, bo nic nie przymyka ani nie zwiększa przepływu przez poszczególne pętle. Wówczas charakterystyka stałego przepływu jest odpowiednia i ustawiona na najniższą możliwą zapewnia najniższe zużycie energii.
Charakterystyka trybów pracy na przykładzie pompy IBO MAGI 25-40:
- Auto - tryb automatycznego doboru parametrów pompy (wykres - szare pole);
- HS1 - stała prędkość, najniższy bieg pierwszy (wykres - kolor czarny I);
- HS2 - stała prędkość, średni bieg drugi (wykres - kolor czarny II);
- HS3 - stała prędkość, najwyższy bieg trzeci (wykres - kolor czarny III);
- HD1 - praca wg charakterystyki stałego ciśnienia (wykres - kolor niebieski);
- HD2 - praca wg charakterystyki stałego ciśnienia (wykres - kolor niebieski);
- BL1 - praca wg charakterystyki proporcjonalnego ciśnienia (wykres - kolor zielony);
- BL2 - praca wg charakterystyki proporcjonalnego ciśnienia (wykres - kolor zielony).
Dodaj komentarz